صفحه اول - فیلم ها - نقد و یادداشت - ویدئو - هنرمندان - جدول فروش - نویسنده ها - جدول ارزشگذاری نویسندگان

پرسش و پاسخ   |  درباره ما   |   تماس با ما   |   تبلیغات  |   ماهنامه سینمایی «برش های کوتاه» (جدید)

انتخاب رنگ پس زمینه صفحه: 

پربیننده ترین نقدها و یادداشت ها

سی نت  >> اخبار و مطالب  >> مشاهده متن اخبار

مردي از جنس سينما که هنر را براي مردم مي‌خواست/ به مناسبت زاد روز رسول ملاقلی پور

:: 16 شهریور 1392  2:15:41 PM  ::

سی نت: فردا تولد مردي از جنس سينماست‌. آن هم سينمايي که حرف‌هاي بسيار دارد و هنر را تنها براي هنر نمي‌شناسد بلکه هنر را وسيله‌اي مي‌داند براي بيان دردها و آلام مردم‌. مردمي ‌که شايد زباني براي سخن گفتنشان وجود نداشت و او اين وظيفه سنگين را بردوش خود مي‌ديد که اين دردها را فريادکند. «رسول ملاقلي‌پور» در 17 شهريور 1334 در منطقه عباسي تهران چشم به جهان گشود. پدر وي از وضع مالي مناسبي برخوردار نبود و اين کمبود سبب شد که رسول در جمعيت پر‌تعداد خانواده‌اش، از بسياري سرگرمي‌هاي رايج و حتي تحصيل بازبماند. اين وضعيت به گونه‌اي بود که وي نتوانست تا بيش از دوم راهنمايي درس بخواند. از آن پس بود که براي مدتي نزد برادر بزرگترش که در يک دندانپزشکي تجربي فعاليت مي‌کرد، شروع به کار کرد. به واسطه جثه ضعيف و لکنت زباني که داشت همواره مورد آزار و اذيت بچه‌هاي کوچه و افراد خانواده قرار مي‌گرفت. در طي اين سال‌ها تا شروع جنگ، روزگار به همين منوال براي او مي‌گذشت و علاقه‌اش به دوربين عکاسي روز به روز بيشتر مي‌شد. همين قضيه سبب شد تا دوربين سوپر هشت حوزه هنري را از مسوولان تقاضا کند اما با اين درخواست موافقت نشد اما اين توقيف‌ها مانعي بر سر راه رسول جوان نبود چرا که وي بلافاصله به جبهه بازگشت و با امکاناتي که براي خود فراهم کرده بود، يک مستند کوتاه ساخت. ساخت اين مستندها ادامه يافت تا اينکه در سال 62 توانست اولين فيلم بلند سينمايي خود را تحت عنوان «نينوا» جلوي دوربين ببرد و با همين يک فيلم، تحسين منتقدان و جامعه سينمايي آن زمان را برانگيزد.

ملاقلي‌پور و فيلم‌هايي که ساخت

فيلم «نينوا» با درون‌مايه‌اي صرفا جنگي در حالي موضوع اجتماعي خود را تحليل مي‌کند که به گونه‌اي خودخواسته اين موضوع تحت‌الشعاع اتفاقات در بستر جنگ قرار مي‌گيرد. اين اثر با توجه به روزهاي آغازين جنگ ساخته شد و طبعا دومين اتفاق بزرگ پس از شروع جنگ، سوژه فيلم دوم قرار گرفت. «بلمي به سوي ساحل» که در جريان محاصره خرمشهر تبديل به يک داستان بلند شده بود، توانست اثري در خور توجه باشد به گونه‌اي که بسياري از مردم و منتقدان، ملاقلي‌پور را به گونه‌اي رسمي با اين فيلم شناختند. فيلم سوم به يک عمليات جنگي برمي‌گشت که آن هم توفيق فيلم قبل را داشت. اما فيلم چهارم ملاقلي‌پور اثري کاملا متفاوت بود که محبوب‌ترين اثر وي از ابتداي عمر فيلمسازي‌اش تا آن زمان به حساب مي‌آمد. «افق» فيلمي بود که منحصرا و فقط يک عمليات جنگي به حساب مي‌آمد و اتفاقات آن به صورت فشرده و با لذت ساختاري خاصي همراه بود. به خاطر اين فيلم مردم در صف‌هاي طويل سينما ايستادند و وقتي بليط به آنها نرسيد، شيشه‌هاي سينما را شکستند و به داخل سينما هجوم بردند. «افق» توانست سر و صداي زيادي در آن زمان به پا کند. اما فيلم بعدي تفاوت چشمگيري با ديگر آثار کارگردان داشت. «مجنون» فيلمي اجتماعي بود، فارغ از هرگونه دغدغه‌هاي جنگي. اثر مذکور که در سال 69 ساخته شد، نتوانست موفقيت «افق» را تکرار کند اما جايگاه رسول ملاقلي‌پور را به عنوان کارگرداني با قدرت اجرايي متفاوت به همگان نشان داد. «خسوف» دنباله پيگيري‌هاي رسول در ژانر خانوادگي بود و توانست بر پايه سوژه بکر آن روز و حوادث جالبش، جايگاه کارگردان را در اين ژانر تثبيت کند. سومين اثر متوالي اما خانوادگي ملاقلي پور فيلم «پناهنده» بود که اثري قوي‌تر نسبت به دو ساخته قبلي کارگردان محسوب مي‌شد. در اين زمان بود که وي به عنوان کارگرداني مولف با قدرت فني بالا در هر دو حوزه تلفيقي اجتماع- دفاع مقدس نزد همگان شناخته شد. پس از آن دو اثر ناموفق پشت سر هم سبب شد فيلم بعدي به عنوان يک شاهکار شناخته شود. بنابراين فيلمي جلوي دوربين رفت که احساسي‌ترين ساخته طول عمر هنري ملاقلي پور لقب گرفت: «هيوا» اثري خوش‌ساخت و با سوژه‌اي منحصر به فرد بود که پرافتخارترين فيلم ملاقلي پور تا آن زمان بود. بعد از اين فيلم همگان تصور ساخت شاهکاري ديگر را از رسول داشتند. همين طور هم شد. فيلم سه اپيزودي «نسل سوخته» تداوم خوب ساختن‌هاي ملاقلي‌پور به حساب مي‌آمد. سه اپيزود کاملا مجزا که ارتباط مفهومي بسيار جالب توجهي ميان آنها برقرار بود. اين فيلم به شدت مورد توجه همه قرار گرفت و سبب شد تا دوازدهمين ساخته وي شاخص‌تر از ساير کارهاي رسول به حساب آيد. «قارچ سمي» اثري فاخر بود که به آدم‌هاي پس از جنگ مي‌پرداخت. شاهکار بعدي، دو سال پس از «قارچ سمي» ساخته شد. يک پروژه عظيم که اعجاب‌انگيز بود.«مزرعه پدري» با شيوه روايي راحت و بر مبناي فيلمنامه‌اي استثنائي و فاخر، تبديل به يکي از پنج فيلم شاخص و بزرگ سي سال سينماي دفاع مقدس پس از انقلاب شد. هر چند که اين فيلم دو ميليارد توماني به شدت در گيشه شکست خورد اما قاطبه نوشتاري و اجرايي اثر، خصوصا ترکيب کاراکترها و فضاسازي‌هاي ناب آن، موجب گرديد تا کليت اثر بسيار دلنشين و دوست‌داشتني شود. سلسله موفقيت‌هاي ملاقلي‌پور براي پنجمين بار متوالي اين بار در «ميم مثل مادر» ادامه يافت و پرفروش‌ترين و پر‌استقبال‌ترين فيلم وي تلقي شد. فيلمي احساسي و خوش‌ساخت که نمي‌توان نقطه ضعف مشهودي را از دل آن بيرون کشيد. حالا نوبت پروژه عظيم و ماندگار «عصر روز دهم» بود که مي‌خواست نشان‌دهنده گوشه‌هاي نابي از تلفيق زندگي يک شهروند امروزي با حادثه کربلا باشد. به کربلا رفت و در آنجا به گونه‌اي کاملا اتفاقي، طي چند روز، مستند کوتاه «شش گوشه عرش» را ساخت.

عصر روز دهم يا همان عصر روز آخر

تمام زمينه‌ها براي ساخت «عصر روز دهم» مهيا بود. فقط مانده بود بازبيني لوکيشن‌هاي ايران. يکي از آن لوکيشن‌ها نوشهر بود. 15 اسفند 1385«رسول احدي» که در خانه‌اي کوچک در نوشهر‌، همراه او بود، به طبقه بالاي خانه رفت تا وسايلش را براي بازگشت به تهران جمع کند. رسول گفت تا وسايلت را جمع کني، من کمي مي‌خوابم. وي روي تخت دراز کشيد و ديگر هيچگاه بيدار نشد. شايد به قول «رضا کيانيان»، رسول در آن دنيا براي مردگان فيلم مي‌سازد.

.....

نويسنده : پريس تنظيفي

پرونده های ویژه سی نت از دوره های برگزاری جشنواره فیلم فجر

::  نقل مطالب و عکس های اختصاصی سی نت بدون ذکر منبع، نام نويسنده و نام عکاس ممنوع است  ::

صفحه اول  |  فیلم ها  |   هنرمندان   |   نقد و یادداشت  |  نويسنده ها   |  ویدئو  |  پرسش و پاسخ   |  درباره ما  |   تماس با ما  |   جدول فروش   |   تبلیغات

ماهنامه سینمایی «برش های کوتاه» (جدید)

::  سردبیر: احمد شاهوند  ::