صفحه اول - فیلم ها - نقد و یادداشت - ویدئو - هنرمندان - جدول فروش - نویسنده ها - جدول ارزشگذاری نویسندگان

پرسش و پاسخ   |  درباره ما   |   تماس با ما   |   تبلیغات  |   ماهنامه سینمایی «برش های کوتاه» (جدید)

انتخاب رنگ پس زمینه صفحه: 

پربیننده ترین نقدها و یادداشت ها

سی نت  >> اخبار و مطالب  >> مشاهده متن اخبار

حقايقي درباره ماهي و گربه: از سختي هاي فيلمبرداري در گل و لاي تا رکوردار طولاني ترين اکران تاريخ سينما

:: 1 آبان 1394  1:33:59 AM  ::

سی نت: «ماهي و گربه» يکي از مهمترين فيلمهاي چند سال اخير سينماي ايران است که با استقبال بسيار خوبي از سوي مخاطبان مواجه شده است.

به گزارش سی نت، اين فيلم که پر مخاطب ترين فيلم گروه هنر و تجربه است. رکورد طولاني ترين اکران يک فيلم در تاريخ سينماي ايران را شکسته است.

داستان فیلم در ارتباط با چند دانشجوی دختر و پسر که برای شرکت در جشن بادبادک بازی به شمال رفته اند. در همسایگی کمپ کوچک آن ها کلبه ای قرار دارد که سه آشپز یک رستوران ساکنین آن هستند. آشپزها برای پخت غذاهای رستوران به گوشت احتیاج دارند و جز این جوان ها کسی در آن اطراف نیست. قصه فیلم بر اساس یک داستان واقعی درباره رستورانی است که گوشت چرخ کرده انسان را پخت می کرده. تمام فیلم در یک پلان سکانس 130 دقیقه ای بدون کات اتفاق می افتد.

حال به بازخوانی نظرات منتقدان و کارشناسان سینمایی در یک سال اخیر و رویدادهایی که فیلم ماهی و گربه تجربه کرده است می پردازیم.

ميرکريمي: تجربه ي شهرام مکري ستودني است

رضا مير کريمي کارگردان مطرح سينما با انتشار يادداشتي به اظهار نظر درباره فيلم ماهي و گربه پرداخت.

متن کامل يادداشت رضا ميرکريمي به شرح زير است:

“ماهي و گربه ” بي اختيار آدم را به دنياي آثار نقاش هلندي "موريس اشر" مي برد. دنيايي متاثر از رياضي که غير ممکن و بي نهايت را در پرده اي بي وزن و فرا زمان به تصوير مي کشد و با پرسپکتيوي موازي و فرا واقعي، منطق تناسخي اش را به رخ مي کشد.
تجربه ي شهرام مکري ستودني است هر چند مي توانست چشم نوازتر باشد.

کيانيان: بعد از ديدن «ماهي و گربه» مکري را بوسيدم و گفتم افتخار مي‎کنم که يک کارگرداني مثل تو در کشور ما هست

رضا کيانيان در مصاحبه اي با سايت هنر و تجربه گفته است: قرار بود در اولين فيلم شهرام مکري « اشکان و انگشتر متبرک و چند داستان ديگر» من هم بازي کنم اما متاسفانه نتوانستم. ولي از همان موقع هم او را دوست داشتم و فکر مي‎کردم چه موجود جالبي است و فکرهاي خوبي دارد. بعد از ديدن «ماهي و گربه» او را بوسيدم و گفتم افتخار مي‎کنم که يک کارگرداني مثل تو در کشور ما هست. چون راه را باز مي‎کنند و در دنيا هم چشم‎ها‎ را به طرف سينماي ايران برمي‌گردانند.

معتمد آريا و نوآوري ماهي وگربه

فاطمه معتمد آريا بازيگر مطرح سينما نيز از جمله سينماگراني بوده که به اظهار نظر درباره ماهي و گربه پرداخته.
او در گفت و گويي با رامک صبحي در سايت هنر و تجربه گفته: فيلم‌هاي نسل جوان را دنبال مي‎کنم. شايد بگويم سرآمدشان، فيلم «ماهي و گربه» شهرام مکري است و نوآوري آن فقط در يک پلان بودنش نيست که 50 سال پيش در سينماي دنيا تجربه شده، نوآوري بيشتر در نوع شخصيت‎پردازي و ميزانسن‎هايي است که چيده و نيز در فانتزي که در ذهنش وجود داشته و به تصوير کشيده است. مکري در اين زمينه‎ها موفق بوده و توانسته همه را جذب کند. فيلم پرفروشي هم بوده‎است.

ماهي و گربه به روايت حسن فتحي

حسن فتحي کارگردان مطرح سينما و تلويزيون دراظهار نظري درباره ماهي و گربه گفته است: ماهي و گربه اثري جسورانه و داراي ساختاري پيچيده و جذاب است که مرا به ياد سنت تو درتوي قصه گويي شرقي در فرم و محتوا مي اندازد.

يك مينياتور سينمايي ظريف و دقيق

مسعود آب پرور نيز در يادداشتي درباره اين فيلم نوشته: براي دومين بار ماهي و گربه را ديدم. البته نمايش فيلم نيم ساعت با تاخير شروع شد. در سينما فاروس پرديس كورش ساعت يازده و نيم شب. باز هم از تماشاي اين فيلم جسورانه و يگانه لذت بردم. بنظرم به خاطر ساختار لايه لايه ي فيلم اين اثر را بايد براي دو يا چند يار ديد. آن پيش درآمد ژورناليستي كه تلاش ميكند فضاي رعب و وحشت به فيلم بدهد بالكل يادم رفته بود. ديدم انگار تمام رويدادها چنين اند. هربار كه برگردي و از نگاه ديگري به آنها بنگري سويه ي تازه تري پيدا مي كنند.
فيلم چه بازيهاي ناب و درخشاني دارد. خصوصا جوانترها چقدر دلنشين و باورکردني و خودشان هستند. همه چيز عين يك مينياتور سينمايي ظريف و دقيق.
اينبار بيشتر رشك بردم به فيلم.

کيومرث پوراحمد: ماهي و گربه را 8 بار در سينما ديدم

کيومرث پوراحمد در مصاحبه اي اعلام کرد؛ فيلم ماهي و گربه را 8 بار براي ديدنش به سينما رفته است، او در زماني اين مصاحبه را انجام داد که تعجب کرده بود که به فيلم ماهي و گربه در جشن خانه سينما توجهي نشده و بيشتر جوايز به فيلم چند متر مکعب عشق اهدا شده است.

سر اکران نکردن «ماهي و گربه» دعوا بود

سعيد خاني تهيه کننده و پخش کننده سينما درباره اکران فيلم ماهي وگربه گفته است: «تا قبل از تشکيل گروه هنر و تجربه، ميان دفاتر پخش براي اکران نکردن فيلم ماهي و گربه دعوا بود و هيچ دفتر پخشي حاضر نمي‌شد که اين فيلم را اکران کند و فيلم را به همديگر پاس مي‌دادند ولي هم‌اکنون با تشکيل گروه هنر و تجربه، فيلمي مثل ماهي و گربه حدود 800 ميليون تومان فروش کرده است. در حالي که در سينماي بدنه چنين فروشي فروش بسيار خوبي محسوب مي‌شود.»

اثباتي: ماهي و گربه اگر در هنر و تجربه نبود شکست سختي مي‌خورد

امير اثباتي چندي قبل در نشستي، گروه هنر و تجربه را يکي از موثرترين دلايل توفيق ماهي و گربه دانست: «از همان ابتدا مي‌دانستيم که فيلم را داريم براي کدام مخاطب توليد مي‌کنيم، اما نمي‌دانستيم فيلم به چه ترتيبي قرار است نمايش داده شود. طبعا قرار بود فيلم به جشنواره‌ها فرستاده شود، اما نمي‌دانستيم که در کجا مي‌خواهد به اکران برسد. در زمان توليد فيلم هنوز بحث گروه هنر و تجربه مطرح نبود. بايد بگويم يکي از شانس‌هاي فيلم اين بود که ساز و کاري طراحي شد تا مخاطب خاص با فيلم خاص فرصت ارتباط به دست آورد. بر خلاف نظريه تهيه‌کننده محترم آقاي فرحبخش که در جايي گفته است تهيه‌کننده ماهي و گربه عرضه نداشته فيلم را در جريان اصلي اکران کند، به نظر من اگر فيلم در اکران معمول قرار مي‌گرفت، به سختي شکست مي‌خورد. چرا که ممکن بود مخاطب عام را با فيلمي مواجه کند که خارج از قاعده مرسوم است. رمز موفقيت اين فيلم نمايش آن در گروه هنر و تجربه است.»

ماهي و گربه بعد از «شهر موشها 2» پرفروش‌ترين فيلم پرديس «کورش»

آبان 93 بود که امير شهاب رضويان در مصاحبه اي اعلام کرد: «ماهي و گربه » بعد از «شهر موشها 2» پرفروش‌ترين فيلم پرديس سينمايي «کورش» بوده است.
اميرشهاب رضويان در گفت ‌و‌گو با ايسنا با اعلام اين مطلب گفت: سياست ما در پرديس کورش اين است که وقتي مخاطب به دنبال فيلم مي‌آيد و اثري تماشاگر دارد، به آن سالن اختصاص دهيم و تاکنون در بين فيلم‌هاي غيرمتعارف «ماهي و گربه» و «پرويز» چنين ويژگي را داشته‌اند.
مديرعامل پرديس کورش ادامه داد: روز گذشته در بين فيلم‌هاي متنوعي که در حال اکران داريم «ماهي و گربه» رتبه دوم فروش را داشت و «پرويز» هم که به تازگي به روي پرده آمده در حال جذب مخاطب است و موقعيت بهتري پيدا خواهد کرد.

مهرزاد دانش: ماهي و گربه نمونه اي منحصر به فرد در سينماي جهان محسوب مي شود

جالب است بدانيد مهرزاد دانش منتقد سينما در نشست نقد وبررسي اين فيلم گفته است: ماهي و گربه شبيه هيچ فيلم ديگري در سينماي ايران نيست و تا آنجايي که مي دانم حتي در سينماي جهان هم نمونه اي منحصر به فرد محسوب مي شود.

فرم ماهي و گربه دايره اي است يا کروي؟

به گفته دانش: ماهي و گربه صرفا فيلمي فرماليستي نيست و اينکه بگوييم در آن درونمايه اي وجود ندارد درست نيست. مهرزاد دانش تاکيد کرد: بعضي ها عنوان کرده اند که فيلم فرمي دايره اي شکل دارد ولي به نظرم فيلم ماهي و گربه بيش از آنکه دايره اي شکل باشد کروي شکل است. در فرم دايره اي در يک مسير جبري حرکت مي کنيم ولي در فرم کروي شکل به تعداد بي نهايتي مي توان حرکت کرد.

به نظر مهرزاد دانش زمان فيلم ماهي و گربه طولاني است و به نظرم مي توانست کوتاه تر باشد. اگر ريتم سرعت بيشتري پيدا مي کرد به نظرم بهتر بود.

شوخي با ژانر وحشت

به اعتقاد مهرزاد دانش: نريشن ابتدايي فيلم به نوعي پست مدرنيستي است. فيلم ماهي و گربه حتي با ژانر وحشت هم شوخي مي کند. در ابتداي فيلم نوعي احساس هراس به مخاطب القا مي شود ولي در ادامه با زيرگونه اسلشر هم به نوعي بازي مي کند.

انگار عشق هيچ جا نمي تواند به سرانجام برسد

به گفته اين منتقد سينما: در فيلم ماهي و گربه انگار بحث عشق و ارتباطات انساني داراي خلا هايي است. انگار عشق هيچ جا نمي تواند به سرانجام برسد.

از نظر مهرزاد دانش: ماهي و گربه انعکاسي از فضاي معاصر خودمان است. نسل جديد که در ارتباط با نسل گذشته دچار مشکل است. نسل گذشته اي که دائما نسل جديد را نصيحت مي کند. نسل جديدي که فضاي سر خوشانه آن تحمل نمي شود و حتي مي خواهند خاطره هاي اين نسل را هم تصاحب کنند.

مجید اسلامی

«ماهی و گربه» در نهایت شبیه هیچ فیلمی نیست. احساسی یگانه است که مثل موسیقی می توان دوباره و چند باره تجربه کرد و هیچ فکر نکرد که معنایش چیست و چه منظوری دارد. می شود خود را سپرد به این چرخ و فلکی که پیچ می خورد و می چرخاند و میلی به جلو رفتن ندارد.

هوشنگ کلمکانی

از فیلم دوم به بعد(محدوده دایره، ۲۰۰۲) پس از فیلم اول شهرام مکری(توفان سنجاقک، درسال ۲۰۰۵ )کاربرد پلان- سکانس تبدیل به یک عنصر مهم ساختاری فیلم های مکری شده و نه فقط ضرب شست تکنیکی یک کارگردان برای نمایش قدرتش در انجام کارهای سخت؛ که اوج آن در همین ماهی و گربه است.

نبايد توقع تايتانيک را از ماهي و گربه داشت

خود شهرام مکري در مصاحبه اي با روزنامه شهروند گفته است: قصه در فيلم ماهي و گربه مسلما امر غالب نيست. يعني آن‌چيزي که شما را درگير اين فيلم‌ مي‌کند، قصه نيست. ما مي‌توانستيم نريشن‌ها را به جاي اين‌که همزمان بر ديالوگ‌ها سوار کنيم، به جايي که بازيگران درحال راه رفتن هستند انتقال بدهيم تا آنجا حداقل گوش تماشاچي درگير شنيدن يک داستان باشد. اما فيلم تعمدا مي‌خواهد از اين موضوع فرار کند، يعني فيلم از اين‌که تماشاگر را درگير خودش کند يا حول يک قصه واحد و قابل تعريف جمع کند، فرار مي‌کند. اين ويژگي فيلم«ماهي و گربه» است. بنابراين شما نبايد توقعي که هنگام تماشاي فيلم «تايتانيک» که درحال تعريف کردن يک داستان پر آب و تاب عاشقانه است،‌ از «ماهي و گربه» داشته باشيد. به نظرم هر فيلمي خودش مي‌گويد که در من چه چيزي را بايد جست‌وجو کنيد و چه موضوعي را در من دنبال کنيد. «ماهي و گربه» اين موضوع را در خودش دارد و قطعا اين موضوع قصه نيست.

بازيگر ماهي وگربه: اميدي به اکران اين فيلم نداشتيم

«مونا احمدي» بازيگر فيلم سينمايي ماهي و گربه به خبرگزاري برنا گفته است: هيچکدام از عوامل فيلم اميدي به اکران ماهي و گربه نداشتيم و با اين پيش زمينه ذهني جلو مي رفتيم که فيلم قبلي شهرام مکري که هنوز توقيف است و وضعيت نامشخصي دارد. دومين فيلم او هم به همين سرنوشت دچار خواهد شد. اما اکران اين فيلم در گروه هنر و تجربه و استقبال بي نظيري که مخاطبان در اين روزها از آن کردند همه ما را اميدوار کرد و هنرمندان هميشه به همين فضاي اميد و نشاط احتياج دارند.

ستايش ايندي واير از شجاعت ماهي و گربه

يازدهمين دوره جشنواره فيلم زوريخ، در برنامه‌اي اختصاصي تحت عنوان «نگاه جديد جهاني» با نمايش ?? فيلم بلند ايراني، سينماي کشورمان را مورد بررسي قرار داد. زوريخ پس از مورد بررسي قرار دادن سينماي ترکيه، سوئد، برزيل و هند در دوره‌هاي گذشته، اين بار به سراغ استعدادهاي جوان ايران در فيلم‌سازي آمده بود. پايگاه خبري فيلم‌سازي مستقل ايندي واير در گزارشي کليت سينماي ايران را از دريچه فيلم‌هاي حاضر در بخش نگاه جديد جهاني ارزيابي کرد.اين پايگاه خبري در بخشي از گزارش خود با ستايش از فيلم ماهي و گربه مي نويسد: هيچ کدام از فيلم‌هاي زوريخ نمي‌توانند به محتواي شجاعانه و پويايي صحنه‌ها در «ماهي و گربه» برسند. در اين فيلم تجربي، شهرام مکري چندين شخصيت را در حين انجام يک کار، بين گذشته و حال خود تاب مي‌دهد و اين اتفاق را در يک پلان دو ساعت 20 دقيقه‌اي طول مي‌دهد. کاراکترهايي از زمان‌هاي گذشته هم‎چون روح از کنار يکديگر مي‌گذرند و تعامل آنان از ديدگاه‌هاي کاراکترهاي مختلف، حول يک موضوع خاص به تصوير کشيده مي‌شود؛ اتفاقي که به طور عجيب، خوب درآمده است.

هزينه ساخت ماهي و گربه چه قدر بود؟

اما هزينه ساخت ماهي و گربه چه قدر بود؟ خود شهرم مکري در اين باره گفته: من «اشکان و انگشتر متبرک» را با ?? ميليون تومان و «ماهي و گربه» را با مبلغي کمتر از ??? ميليون تومان ساخته‌ام، اين فيلم‌ها زودتر به سوددهي مي‌رسند تا فيلم‌هاي سينماي گيشه که فروش آنها به اين شکل حساب مي‌شود. مثلا فيلم سه ميليارد تومان مي‌فروشد، ??? ميليارد آن را بايد به سينمادار بدهد، از??? ميليارد باقي‌مانده، ?? درصد را پخش‌کننده برمي‌دارد و باقي اين پول را تهيه‌کننده برمي‌دارد. در نتيجه تهيه‌کننده بايد يک ميليارد براي ساخت فيلم هزينه کند و منتظر باشد که فيلم سه ميليارد بفروشد تا بتواند يک ميليارد نخستين خود را بردارد و تازه سر به سر شوند.»

ايده فيلم «ماهي و گربه» از کجا شکل گرفت؟

ايده فيلم «ماهي و گربه» از کجا شکل گرفت؟ خود شهرام مکري درگفت وگويي با روزنامه فرهيختگان گفته است: همواره در فيلم‌هايم به موضوع فرم اهميت داده‌ام و اين نکته را در فيلم‌هاي کوتاهم نيز مي‌بينيد. از طرفي نقاشي‌هاي موريس اشر، معمار و نقاش هلندي‌ نيز تاثير زيادي روي ذهنم گذاشته است؛ نقاشي‌هايي که به نوعي از حالت دوبعدي خارج مي‌شوند و به لازمان و لامکان مي‌رسند. از سوي ديگر ظهور عصر ديجيتال و امکاناتي که فيلمبرداري به اين شيوه در اختيار فيلمساز قرار مي‌دهد مرا بر آن داشت تا به تجربه‌اي دست بزنم که فيلمي با روايت تودرتو و با مهندسي و طراحي دقيق بسازم که در يک برداشت واحد، با رفت و برگشت‌هاي زماني پيش برود. با اين ذهنيت از مدت‌ها پيش طرح و ايده اوليه ساخت فيلمي با اين مختصات در ذهنم وجود داشت.

شهرام مکري: رياضي مهم ترين و جذاب‌ ترين دانش بشري است

شهرام مکري در «ماهي و گربه» و همچنين فيلم‌هاي کوتاه و بلند قبلي‌ اش علاقه به مهندسي دقيق و ساختار رياضي و محاسبه‌شده روايت را به نمايش گذاشته‌. خود او در توضيح اين موضوع گفته: اين نکته از آنجا ناشي مي‌شود که خودم ذهنيتي به‌شدت رياضي‌وار دارم و همواره با محاسبات دقيق رياضي يا آن‌گونه که شما مي‌گوييد مهندسي‌شده فيلم مي‌سازم. معتقدم رياضي مهم‌ترين و جذاب‌ترين دانش بشري است و برمبناي آن مي‌توان همه موارد زندگي را مديريت کرد. رابطه ميان هنر و رياضي همواره برايم جذاب بوده است.

چالشي سخت براي محمود کلاري

فيلمبرداري فيلم «ماهي و گربه» در واقع يک پلان سکانس مفصل است. چگونه طراحي آن اتفاق افتاد؟خود مکري درباره اين موضوع به روزنامه وطن امروز گفته: ما مدل کاري که انجام داديم اينطور بود که با آقاي کلاري صحبت کرديم. من فيلمنامه را نوشتم بدون اينکه هيچ لوکيشني مدنظرم باشد، بعد با آقاي امير اثباتي که طراح هنري فيلم هستند رفتيم شمال دنبال لوکيشن بگرديم، هرجا را مي‌گشتيم پيدا نمي‌کرديم که به صورت اتفاقي منطقه‌اي را ديديم و فيلمنامه را براساس آن منطقه بازنويسي کرديم يعني کرونومتر بردم و با دستيارها فيلمنامه را مي‌خوانديم و کم‌کم فيلمنامه را جلو مي‌برديم. بعد من برگشتم و زمانبندي‌ها را بر اساس اينکه کلبه اول و دوم کجا باشند، فينال کجا اتفاق بيفتد و… مرتب کردم و يک بار ديگر سناريو را نوشتم. بعد از بازنويسي که فيلمنامه را بر اساس موقعيت‌ها نوشتيم، انتخاب بازيگر‌ها انجام شد که حدود يک‌ماه با بازيگرها در تهران تمرين کرديم و همزمان در لوکيشن شمال کار دکور انجام مي‌شد. کلبه‌اي که در فيلم مي‌بينيد هر دو دکور هستند و بعد هم رفتيم شمال. يک‌ماه در لوکيشن تمرين کرديم و اين زماني بود که گروه فيلمبرداري به ما اضافه شد. ما قبلا عکس‌هاي لوکيشن و شرايط آنجا را براي آقاي کلاري فرستاده بوديم البته من اوايل فکر نمي‌کردم آقاي کلاري فيلمبرداري اين کار را قبول کنند. تقريبا همان روز که سناريو را براي ايشان فرستادم شب با من تماس گرفتند و گفتند که قبول مي‌کنم و چالش بزرگ براي ايشان همين پلان سکانس گرفتن بود، يعني هم سخت و هم جذاب بود.

ماهي وگربه چگونه فيلمبرداري شد؟

ّبه گفته شهرام مکري: ما براي آماده‌سازي بيش از يک ماه در تهران جلسات تمرين و دورخواني داشتيم که در همين جلسات تصويربرداري آزمايشي و زمان‌بندي هم انجام شد و به زمان تقريبي فيلم هم دست يافتيم. سپس نزديک به يک ماه هم در محل لوکيشن حضور داشتيم تا ضمن هماهنگي با فضا و تمرين‌هاي مجدد، همه‌چيز آماده فيلمبرداري شود .علي‌رغم تمرين‌ها و دورخواني‌هاي مفصلي که به آن اشاره کردم، ساختار سکانس‌پلان و فيلمبرداري بدون قطع مقداري کار را دشوار‌تر مي‌کرد. يک بار تقريبا نود دقيقه از کار را تصوير‌برداري کرديم که يکي از بازيگران مرتکب اشتباهي شد و ما ناگزير شديم فيلمبرداري را فرداي آن روز و از ابتدا آغاز کنيم. در مجموع پس از يک ماه تمرين در لوکيشن، سه روز متوالي فيلمبرداري کرديم که با توجه به اشتباه‌هاي اجتناب‌ناپذير رخ‌داده، در سومين روز به برداشت کامل و نهايي دست يافتيم.

سختي هاي فيلمبرداري در گل و لاي

ابتدا طبق محاسباتي که انجام داده بوديم فيلم قرار بود زماني کمتر از 120 دقيقه داشته باشد. اما زماني که تصميم به فيلمبرداري گرفتيم، باران باريد و با گلي شدن محوطه، کار براي فيلمبرداري دشوار شد. محمود کلاري و پسرش کوهيار که مسئوليت فيلمبرداري را برعهده داشتند، به درستي اشاره کردند که راه رفتن روي اين زمين خيس و گلي با دوربين فيلمبرداري و حفظ تعادل سخت‌تر و کند‌تر مي‌شود. به همين دليل و همچنين به دليل دشواري حرکت در اين سطح گلي و سختي حفظ راکورد و مکان ايستادن و حرکت بازيگران، زمان فيلم به 130 دقيقه رسيد. فيلمبرداري اين کار با توجه به ساختار دقيق و محاسبه‌شده و باريدن باران و سختي حرکت فيلمبردار در زمين گلي، کار دشواري بود که به نظرم محمود و کوهيار کلاري به خوبي از عهده آن برآمده‌اند.

و در پایان...

روایت هفت صبح از ماهی وگربه

روزنامه هفت صبح در یادداشتی درباره ماهی وگربه می نویسد: یک فیلم عجیب و جذاب. یک فیلم عجیب و جذاب و شوم. فیلمی برای ترسیدن، برای ترشح آدرنالین برای لذت بردن از تصویر و برای غوطه ور شدن در برداشتی نا منتظره از زندگی و مرگ. این همان چیزی بود که سینمای ایران احتیاج داشت. در سال خوش سینمای تجاری و فروش هایی که در شکستن هایی که در شکستن رکوردها با هم رقابت می کنند سینمای ما به یک فیلم مهم احتیاج داشت. در سال جولان طبقه حساس و معراجی ها، شهر موش ها و آتش بس و رد کارپت نمکین عطاران، فیلمی می خواستیم برای احیای اعتبار دیرین سینمای ما. فیلمی برای این که به یادمان باشد وارث سینمایی هستیم که در جشنواره های جهانی جایگاه ویژه ای دارد. درست در زمانی که تلالو موفقیت خارق العاده جدایی نادر از سیمین رو به خاموشی است و کمتر کسی هم جایزه فیلمنامه قصه ها از ونیز را جدی گرفته است.
ماهی و گربه به ما گوشزد کرد که هنوز سینمای ما می تواند از دروازه های ناشناخته عبور کند. ماهی و گربه به ادعای متن ابتدای فیلم از یک داستان واقعی آغاز می شود:
صاحبان یک رستوران در شمال کشور چند جوان را کشته و گوشت آنها را چرخ کرده و با آن کباب برای مشتریانشان درست کرده اند! فیلم از چنین نقطه هول انگیزی آغاز می شود و با دایره های مکرر متحد المرکز که مدام شعاع کوچکتری پیدا می کنند لحظه به لحظه به کانون اصلی داستان نزدیک می شود.
ماهی و گربه در دو هفته ای که اکران محدودی در سینماهای تهران را تجربه می کند به جنجالی ترین و پربحث ترین فیلم سال سینما بدل شده است. اشتیاق کم نظیر دانشجویان برای دیدن این تجربه بصری عجیب که هیچ ستاره ای در کادر خود ندارد و در یک برداشت ۱۴۰ دقیقه ای ساخته شده است بلیت های فیلم را ساعت ها قبل از سانس های فیلم تمام می کند. در شبکه های مجازی به دیدن فیلم تشویق می شوند و از آن به عنوان مهم ترین پدیده سینمایی این چند سال یاد می شود. ماهی و گربه هر چند در بطن خود محتوایی فلسفی را حمل می کند و تعریضی سخت و عجیب و خارج از فهم عموم به مفهوم جهان های موازی و دنیای هولو گرافیک است اما به یمن فضای وهم انگیز خود و اجرای ماهرانه و عجیب فیلمساز به پدیده ای محبوب و پرمخاطب بدل شده است.

از این زاویه فیلم به نوعی خصوصیات مهم سینمای پست مدرن را یدک می کشد. یعنی گریز از تفسیر. یا حداقل دشوار بودن تحلیل معنایی از فیلم. همانطور که فیلم های بزرگ پست مدرن مثل مالهالند درایو و یا مرشد و درون لوین دیویس از تحلیل می گریزند. فیلم از طرفی همچون همتایان بزرگ جهانی اش جذاب است و داستان سخت خود و شیوه غریب روایتی خود را به صورتی تماشایی عرضه می کند. اکثر بازیگران فیلم جوانانی امروزی هستند که فرسنگ ها دور از شیوه پر طمطراق بازیگری ایرانی و با درکی درست از نقش خود روی پرده ظاهر شده اند و توانسته اند در ماراتن ساخت فیلم در یک برداشت سربلند بیرون بیایند.

فیلم درخشان و عجیب شهرام مکری فیلمی است برای لذت بردن از مفهوم تصویر و روایت بدون آنکه تماشاگر در چرخ دنده روابط علت و معلولی خرد شود و البته تنها نقض غرض فیلم در انتهاست که ترانه دلنشین امید نعمتی سبک بصری غریب فیلم را کمی به سوی دالان تنگ مفهوم ذهنی مورد نظر تماشاگر هل می دهد و نمی گذارد تا تماشاگر بدون دخالت کارگردان برداشت شخصی خود را از این ماراتن نفسگیر ۱۴۰ دقیقه ای داشته باشد.
این تجربه هولناک سینمایی را از دست ندهید.

پرونده های ویژه سی نت از دوره های برگزاری جشنواره فیلم فجر

::  نقل مطالب و عکس های اختصاصی سی نت بدون ذکر منبع، نام نويسنده و نام عکاس ممنوع است  ::

صفحه اول  |  فیلم ها  |   هنرمندان   |   نقد و یادداشت  |  نويسنده ها   |  ویدئو  |  پرسش و پاسخ   |  درباره ما  |   تماس با ما  |   جدول فروش   |   تبلیغات

ماهنامه سینمایی «برش های کوتاه» (جدید)

::  سردبیر: احمد شاهوند  ::