صفحه اول - فیلم ها - نقد و یادداشت - ویدئو - هنرمندان - جدول فروش - نویسنده ها - جدول ارزشگذاری نویسندگان

پرسش و پاسخ   |  درباره ما   |   تماس با ما   |   تبلیغات  |   ماهنامه سینمایی «برش های کوتاه» (جدید)

انتخاب رنگ پس زمینه صفحه: 

پربیننده ترین نقدها و یادداشت ها

سی نت  >> اخبار و مطالب  >> مشاهده متن اخبار

دوره ات تمام شده مربی! / پارودی «قیصر» پس از نیم قرن / یادداشت مهدی تیموری برای فیلم «لاتاری»

:: 30 اردیبهشت 1397  12:03:01 AM  ::

مهدی تیموری

سی نت: «لاتاری» ابدا فیلم خوبی نیست. نسبتا خوش رنگ و لعاب، فریبنده اما پرحرف، پر ادعا و حوصله سربر که به هیچ وجه «روراست» نیست. گاها هم یک کمدی ناخواسته. فیلم با تیتراژی از پلان های کلاژ شده و بی منطق از تهران آغاز می شود. فیلمی که سرتاسرش دم از غیرت و وطن پرستی می زند اما از ابتدا تا انتها با همه ی آن بهانه ها - که حالا دیگر در این اثر به شکل کمیک درآمده اند - سر خوابیدن دارد! از ادای دین و ارجاعات ظاهرا سینمایی کارگردان با استعداد دیروزش به تارانتینو و سینمای هالیوود گرفته تا یکه تازی ابر قهرمان هندی و بالیوود وار ماجرا یعنی موسی - با بازی نسبتا قابل قبول اما کلیشه ای هادی حجازی فر - مربی جزء فوتبال امروزی که گویا دوره او هم مانند حاج کاظم سال های دور تمام شده است.

فیلم عاری از هرگونه منطق است؛ دستکم در اکثر لحظات آن را زیر پا می گذارد. فیلمبرداری آثار مهدویان به ویژه در دو فیلم سینمایی قبلی اش که با«ایستاده در غبار» با آن فرم بی نظیر و مستند گونه و صداگذاری خاص به یک اثر ویژه و قابل تحسین تبدیل شده بود آغاز شد و با تریلر سیاسی «ماجرای نیمروز» ادامه پیدا کرد که بسیار با منطق و روایت هر دو فیلم اصولی و حساب شده از آب درآمده اند و بلاشک در همه لحظات آن دو فیلم دوربین درست در جای خودش قرار دارد. یک چشم ناظر که حواسش به همه چیز و همه کس است. آن دوربین ناظر و چشم نواز در دو اثر قبلی سرجای خود، اساسا منطق و دلیل تکرار همان دوربین با آن زوم های احمقانه در لاتاری اجتماعی و «دغدغه مند» چیست؟ جز این که صاحب اثر هم خودی نشان دهد و ردپا و امضایی از خودش بگذارد؟ غافل از اینکه دوربین لاتاری از ابتدا تا انتها به قدری سردرگم و تهوع آور است که نه به فرم و تالیف فردی آقای کارگردان می رسد و نه رد و امضایی از آن باقی می ماند. تنها چیزی که از آن در ذهن مخاطب شکل می گیرد یک علامت سوال بسیار بزرگ است.
«لاتاری» بیش از آنکه یک فیلم اجتماعی و ملی گرایانه باشد - البته ماهیت این ژانر «ملی گرایانه» که از کجا آمده و برخی دوستان وارد سینمای ایران کرده اند پرسش اساسی نگارنده است! - یکسری دغدغه های ایدئولوژیستی و شبه سیاسی مهدویان و شاید حتی بیش از او تهیه کننده اش باشد. مسائل مطرح شده در فیلم به قدری اپیزود وار و سطحی طراحی شده اند که هیچگاه به یک داستان منسجم ختم نمی شوند و بعضا پر است از تعارض و تناقصات گفتاری در دیالوگ ها و تصاویر پرت و بی ربطی که تحت عنوان یک فیلم به تماشای آن نشسته ایم. موضوع لاتاری بالاخره چیست؟ امنیت ملی؟ بعید می دانم. در اواخر فیلم کاراکتر امیرعلی با بازی «ساعد سهیلی» طلبکارانه بابت از دست رفتن همه چیزش شکوه می کند و تا زمین و زمان را به هم ندوزد بیخیال ماجرا نیست! چیزی که فیلمساز به ما می دهد این است که این انتقام شخصی از امنیت ملی مطرح شده مهم تر است؛ مشکلی هم نیست خودش یک دیدگاه متفاوت است اما مشکل شعارهای ملی و امنیت ملی موجود در سرتاسر فیلم است. اگر موضوع مهم تر رگ گردن است پس این حرف ها برای کی و چیست؟ اصلا علت نام «لاتاری» چیست؟! اساسا چرا مخاطب باید فیلمی با این حجم از دروغ که ذره ای روده راست در شکمش ندارد را باور کند؟
علاوه بر دوربین سردرگم، شخصیت های بی سرانجام و بد پرداخت شده ی فیلم از پرسش های بنیادین دیگرمان هستند. عشق «امیرعلی» و «نوشین» از همان سکانس اول درنیامده آغاز می شود و تا سکانس های واپسین حضور نوشین در تهران در نیامده به اتمام می رسد! صرفا گرفتن دو سکانس در پارک و رستوران و یکسری توشات و آورشولدر و دیالوگ های دم دستی، عشقی اساطیری و قابل باور خلق نمی شود که هیچ، به قدری زننده و تو خالی است که مسیر طی شده برای این عشق نافرجام که به یک «فاجعه ملی» ختم می شود را با دکوپاژ، اجرا و پرداخت و شخصیت پردازی به شدت سطحی اثری به ما تحویل می دهد که نتیجه اش چیزی جز یک فیلم خنثی و بدون کوچکترین تاثیرگذاری که با هر ترفندی می خواهد احساسات مخاطب را قلقلک بدهد و شاید اشکی از او بگیرد نیست.

حضور کاراکتر برادر نوشین که «جواد عزتی» ایفایش می کند هم تنها به از هم پاشیدن دفتر سامی در تهران (مانند بهم ریختن کافه در فیلم های فارسی) محدود می شود و ماموریتی که او یعنی پایمال نشدن خون نوشین به امیرعلی می سپارد و مشخص نیست که این آقا موسی قصه که به یکباره برای تکه تکه کردن افراد در لجنزارهای عربی که دختران این سرزمین را به قاچاق می برند تا الان کجا بوده است؟ اطلاعاتی قصه ما در قرون وسطی زندگی می کرده که از هیچ چیزی خبر نداشته است؟ فیلم به سرعت از همه نکاتی که می توانست با جزئیات به خوبی پرداخت شوند و فیلم را دستکم به اثری قابل تامل تبدیل کند می گذرد! غافل از اینکه همین جزئیات هستند که سینما و عناصر اصلی یک فیلم را تشکیل می دهند. ما حتی کوچکترین اثری هم از مرگ نوشین در «تصویر» نمی بینیم؛ همه چیز به چندتا ارتباط موبایلی و بی منطق ختم می شود. خنده دار تر از هرچیز دیگری مقایسه این فیلم توسط برخی با یکی از ارکان اصلی موج نوی مردمی سینمای ایران یعنی فیلم «قیصر» است. فیلمی که زمین تا آسمان با این اثر ایدئولوژیک زده متفاوت است. اگر در قیصر انتقامی وجود دارد از قهرمان می آید و فردیت. یک حرف بیشتر ندارد؛ حتی برای طراحی مکان قتل هایی که در فیلم رخ می دهد اصول و فکری در نظر گرفته شده است. «لاتاری» مهدویان بیشتر مانند یک پارودی از قیصر «کیمیایی» پس از گذشت نیم قرن است. از معدود نکات مثبت «لاتاری» که می توان به آن اشاره کرد بازی خوب و مثل همیشه روان و قابل باور «علیرضا استادی» در نقش پدر نوشین که مثل همیشه نادیده گرفته شده است.

و اما اوج پوچ منطقی فیلم که مخاطب را رها می کند و صرفا به ارضای شخصی کارگردان از فیلم های مورد علاقه هالیوودی اش می پردازد در یکی از سکانس های آخر فیلم است. جایی که در طول فیلم اطلاعاتی محافظه کار داستان ما یعنی مرتضی، با بازی «حمید فرخ نژاد» که کوچکترین کاری را نسنجیده و بدون هماهنگی با بالادستی هایش انجام نمی دهد و هیچ چیزی برایش بالاتر و ارجح تر از امنیت ملی و روابط بین الملی کشورش نیست (به قول موسی چرتکه می اندازد!) از توی چشمی در به سامی، بدمن قصه شلیک می کند و او را می کشد؛ به همین راحتی! ما که با فیلمساز سر شوخی نداریم اما او را نمی دانم!؟ شاید او فکر می کند که با دوتا دیالوگ رگ گردنی از «خلیج» نه «خلیج فارس» درسته و آرتیست بازی های «مثلا» ملی گرایانه که بیشتر به یک موقعیت کمدی تبدیل شده اند که ممکن است هرکسی را در سینما بخنداند بتواند حقیقت اصلی و ضعف مفرط فیلم و منطق پوچ اش را بپوشاند و به عبارتی دل مخاطبان حاضر در سینما را خنک کند و با جیغ، کف و سوت همراهی اش کنند. چقدر هم خوب؛ غیرت داریم این هوا...! اما این ها نه سینماست، نه تارانتینو و نه حتی یک تلاش برای رسیدن به ساده ترین استانداردهای مدیوم سینما.

به زعم من، «لاتاری» کلاژی سردرگم، بی هویت و تکه تکه از فیلم فارسی های دست چندم قبل از انقلاب، قیصر، آژانس شیشه ای و بالیوود است که آغاز درستی ندارد و با یک پایان بندی به شدت سرهم بندی شده به پایان می رسد و ما را تا حد زیادی به یاد صفحات کوروش پرستان و عرب ستیزان فضای مجازی می اندازد تا یک فیلم سینمایی شسته رفته!

پرونده های ویژه سی نت از دوره های برگزاری جشنواره فیلم فجر

::  نقل مطالب و عکس های اختصاصی سی نت بدون ذکر منبع، نام نويسنده و نام عکاس ممنوع است  ::

صفحه اول  |  فیلم ها  |   هنرمندان   |   نقد و یادداشت  |  نويسنده ها   |  ویدئو  |  پرسش و پاسخ   |  درباره ما  |   تماس با ما  |   جدول فروش   |   تبلیغات

ماهنامه سینمایی «برش های کوتاه» (جدید)

::  سردبیر: احمد شاهوند  ::