صفحه اول - فیلم ها - نقد و یادداشت - ویدئو - هنرمندان - جدول فروش - نویسنده ها - جدول ارزشگذاری نویسندگان

پرسش و پاسخ   |  درباره ما   |   تماس با ما   |   تبلیغات  |   ماهنامه سینمایی «برش های کوتاه» (جدید)

انتخاب رنگ پس زمینه صفحه: 

پربیننده ترین نقدها و یادداشت ها

سی نت  >> اخبار و مطالب  >> مشاهده متن اخبار

بررسی علل عدم موفقیت فیلم "سیکاریو، روز سرباز"، محصول 2018

پرسش هایی که تو می پرسی!

:: 11 آبان 1397  1:08:04 PM  ::

سیدجواد صفوی

سی نت: "سیکاریو، روز سرباز" محصول سال 2018 میلادی، از فیلمِ مادرِ خود یعنی "سیکاریو" (2015) فقط یک دقیقه بیشتر است. حتی در درجه بندی R نیز با فیلم قبلی یکسان است و در IMDB فقط سه دهم درصد پایین تر از فیلم قبلی است، اما اختلاف بیست درصدی در متاکریتیک و سی درصدی در روتن تومیتو نشان می دهد که حتما یک جای کار این دنباله می لنگد؛ چرا که انتظار تماشاگر از دیدن این فیلم به عنوان دنباله یک فیلم خوب به کلی برآورده نمی شود.
تماشاگر با دیدن این دنباله سی و پنج میلیون دلاری که پنج میلیون دلار هم نسبت به فیلم اول بیشتر برایش هزینه شده، در ابتدا دچار احساس سردرگمی می شود. این تماشاگر برای دیدن فیلمی اکشن و جذاب به سینما آمده و از ظاهر و تریلرهای پیش از اکران فیلم هم چنین بر می آید که "سیکاریو، روز سرباز" اگرچه فیلم موفقی در زمینه اکشن و صحنه های پر هیجان است ولی نتوانسته انتظار تماشاگر برای دیدن یک دنباله از یک فیلم مهیج را برآورده کند. در یک مقایسه کلی با "سیکاریو" (2015) می توان با قطعیت گفت که "سیکاریو، روز سرباز" در زمینه درام مشکل اساسی دارد و بهتر این است که عبارت تریلر دراماتیک را فقط برای "سیکاریو" (2015) استفاده کنیم. به همین خاطر هم هست که تماشاگر پس از پایان فیلم، به طور حتم از خود می پرسد نمی دونم چه اشکالی توی این فیلم بود که مزه فیلم اول رو هم از یادم برد؟
پاسخ به این سوال را در وهله اول باید بر عهده تیلور شریدان فیلمنامه نویس گذاشت. او نویسنده فیلم اصلی یعنی "سیکاریو" (2015) و همچنین فیلم ستایش شده "Hell or High Water" محصول 2016 است و برای همین فیلم نامزد دریافت جایزه اسکار بهترین فیلمنامه غیراقتباسی هم شده است؛ اما حالا و پس از دو سال در مصاف با خود نتوانسته از چالش نوشتن دنباله ای خوب و به یاد ماندنی بر فیلم اول بر بیاید و کارنامه خوب خود در زمینه نویسندگی را به کلی زیر سوال برده است. چرا که به زعم مخاطبی که فیلم قبلی را دیده، مواد و مصالح خوب و سر حال برای نوشتن یک دنباله موفق در اختیار این نویسنده بوده و او به خوبی می توانسته با گرفتن نبض احساسی تماشاگر، پایه گذار یک فیلم موفق اکشن و به یاد ماندنی باشد.
شخصیت جذاب آلخاندرو که با بازی خوب بنیسیو دل تورو توانسته در ذهن تماشاگر حک شود، به تنهایی می توانست نیمی از بار جذابیت دراماتیک فیلم را بر عهده بگیرد اما "سیکاریو، روز سرباز" با این شخصیت و کل قصه فیلم اول کاری کرده که تنها چند صحنه خاص از بازی دل تورو به عنوان یادگاری های کوچک از فیلمی که می توانست خیلی خوب باشد، همراه تماشاگر به بیرون از سالن سینما برود. به عنوان نمونه می توان به کل صحنه های پس از جان گرفتن دوباره آلخاندرو در پی شلیک گلوله به صورتش اشاره کرد. دل تورو درد ناشی از اصابت گلوله را در راستای شخصیت کم حرف و پر از سکوت خود، بدون اغراق اضافه در بازی، به زیبایی بر روی پرده ثبت می کند اما همین صحنه و جان دوباره ای که به دست فیلمنامه نویس در مسیر تطهیر و تغییر نگرش شخصیت آلخاندرو در روایت فیلم تنیده شده، به دلیل کم رمق بودن بار دراماتیک کل اثر به صحنه ای کاملا قابل پیش بینی بدل شده است. فقط کافی است پس از شلیک پسر نوجوانی که قرار است در انتهای فیلم، سرباز یک سیکاروی واقعی باشد، تماشاگر مورد نظر ما لحظه ای به ساعت خود نگاه کند و با احتساب زمان باقیمانده از کل فیلم به بغل دستی خود بگوید نگران نباش! حتما زنده می مونه و سر و کله اش پیدا میشه!
تیلور شریدان را شاید بتوان مقصر اصلی ناکامی ها و فروش به شدت کمتر "سیکاریو، روز سرباز" در مقایسه با فیلم قبلی معرفی کرد. او تنها کافی بود تا پیش از نگارش فیلمنامه این دنباله، نگاهی به آرشیو فیلمهای دنباله دار تاریخ سینما می انداخت و پدرخوانده ها، سه گانه بورن، بیگانه ها و بتمن ها را دوباره می دید. همه دنباله های موفق در سینما، خواه واجد ارزشهای هنری سینما و خواه در جستجوی گیشه، از یک درام قوی به عنوان موتور اصلی در قلب فیلم استفاده می کنند و سایر عناصر جذاب فیلمِ قبلی را بر اساس آن به فیلم بعدی اضافه می کنند. این فرایند نیز صرفا تکرار و ادامه قصه فیلم اول نیست. بلکه باید با تحول و تغییر عنصر یا عناصری از فیلم اول به فیلم، به عنوان یک ترفند عملیاتی برای موفقیت فیلم همراه باشد. اشتباه غیر قابل جبران شریدان، ناتوانی در اجرای این ترفند بوده است. به عنوان یک گزاره قطعی می توان به عدم حضور شخصیت محوری "سیکاریو" (2015) یعنی کِیت با بازی امیلی بلانت اشاره کرد که در کشمکش احساسی و کاملا در راستای قصه او و آلخاندرو، تماشاگر را تا انتها با خود همراه می کند و رابطه پیچیده این دو به کشف قهرمان اصلی اثر یعنی آلخاندرو می انجامد. تماشاگر نیز همه صحنه های اکشن فیلم را با ذهنیتی که از رابطه غیر کلیشه ای آلخاندرو و کیت دارد تعقیب می کند، اما در "سیکاریو، روز سرباز" خبری از کیت نیست؛ یک نکته دیگر که می تواند توی ذوق تماشاگر بزند این است که فیلم علیرغم عدم حضور امیلی بلانت، با آلخاندرو شروع نمی شود و شاید اگر تماشاگر بدون شناخت از فیلم اول و بی توجه به پوستر و اطلاعات فیلم دوم، یک راست به تماشای "سیکاریو، روز سرباز" بنشیند، با دیدن چهره دل تورو در دقیقه بیست و سومِ فیلم با تعجب بگوید این هم که بازی می کنه!
در واقع نبود شخصیت جلو برنده احساسی و اصلی همچون کیت، اولین مساله ای است که گریبان این دنباله اکشن هالیوودی را می گیرد و دریچه احساسی فیلم را در کوران گلوله و انفجار به روی تماشاگر می بندد. دیگر شخصیت زن یعنی سینتیا (کاترین کینر) که نماینده دولتی های بالادستی در پروژه آدمکشی سیکاریو است، فاقد هرگونه وجه احساسی قوی و تاثیر گذار در فیلم است و ایزابل، دختر نوجوان فیلم، به رغم بازی خوب ایزابل مونر، شاید به دلیل سن و فیزیک بازیگرش، نمی تواند ارتباط حسی باورپذیری با آلخاندرو پیدا کند و با توجه به نوع شخصیت پردازی ایزابل، امکان دلسوزی و هم دردی تماشاگر را هم به همراه ندارد؛ چرا که تماشاگر نمی تواند دختر یک کارتل را به منزله دختر کشته شده آلخاندرو در نظر بگیرد.
علاوه بر خلاء وجود کشمکش دراماتیک که منجر به قطع ارتباط احساسی مخاطب با اثر شده، قابل پیش بینی بودن کل ساختار روایی فیلمنامه نیز ضربه اساسی به قطع ارتباط منطقی تماشاگر به فیلم زده و اگر بازیهای خوب دل تورو و جاش برولین و کیفیت بصری فیلم از جنبه های کارگردانی و فیلمبرداری را کنار بگذاریم، "سیکاریو، روز سرباز" چیزی از درون روایت و قصه خود برای ماندن در ذهن تماشاگر و تبدیل شدن به یک دنباله موفق سینمایی همراه ندارد؛ چرا که فیلم در همان ابتدا دست خود را رو می کند. زمانی که پس از یک افتتاحیه جذاب به لحاظ پرداخت بصری که در واقع نمایش چند عملیات انتحاری در مرز مکزیک و آمریکا و کانزاس است و طبق معمول روایتهای هالیوودی، مسلمان های بنیاد گرا عامل آن هستند، مَت گراور(جاش برولین) وارد قصه شده و با پیدا کردن سر نخ های اصلی بین مسلمان های بنیادگرای یمن، دزدان دریایی خلیج سومالی و کارتل های قاچاقچی انسان در مرز مکزیک و آمریکا، دولت را مجبور به همراهی با نقشه خود برای از بین بردن سر منشاء کارتل های مکزیکی می کند. نقشه های مت، حضور و همراهی بی چون و چرای آلخاندرو را در پی دارد ولی با گم شدن ایزابل در آن بیابان که با آن همه استفاده از پهباد در طول فیلم بسیار غیر منطقی به نظر می رسد، ماجرای فیلم تا انتها به گونه ای جلو می رود که فیلم نمی تواند به این سوال به حق تماشاگران خود پاسخ دهد که بالاخره تکلیف این تروریستها و کارتل ها چی شد؟
در عوض و در مقاطع مختلف فیلم، تماشاگر فیلم بینِ ما، به راحتی یک قدم از داستان فیلم جلوتر می افتد و خوب می داند که در عبور ماشینهای زرهی از مرز، تنها ماندن دختر بچه و دیده شدن آلخاندرو توسط پسر نوجوان، گرفتاری هایی متوجه مت و آلخاندرو خواهد شد که با کمی صبر آنها را همراه بقیه تماشاگران روی پرده خواهد دید.
"سیکاریو، روز سرباز" در مقام کارگردانی، علیرغم اینکه دنیس ویلِنو کارگردان "سیکاریو" (2015) را به خاطر درگیر شدن در پروژه سطح بالاتری مانند "بلید رانر 2049" در اختیار نداشته، چیزی از فیلم اول کم ندارد. دنیس ویلِنو جای خود را در فیلم دوم به استفانو سولیما ایتالیایی داد که کارنامه کارگردانی اش او را یک کارگردان مجموعه های تلویزیونی معرفی می کند و "سیکاریو، روز سرباز" اولین فیلم سینمایی او است، اما کیفیت کار او در این فیلم، خوشبختانه چیزی از فیلم اول کم ندارد و استاندارد بصری و حرکتی فیلم بالاست. اما شاید اگر کسی مانند دنیس ویلِنو کارگردانی این پروژه را انجام می داد، شاید در مقابل مخاطرات پنهان در میان متن و زیر متن فیلمنامه شریدان، واکنش بهتری انجام می داد و کار را به اصلاح ساختار فیلمنامه می رساند اما ماجرای سولیما جور دیگری است. در نگاه اول شاید به نظر برسد که او در مقابل وسوسه قبول پیشنهاد ساختن یک دنباله سینمایی، چشم خود را بر مشکلات فیلمنامه بسته باشد، اما مصاحبه ای که از منتشر شده حاکی از این است که حتی عدم حضور کیت(امیلی بلانت) تحت تاثیر و یا لااقل با موافقت و تاکید او اتفاق افتاده است. اگرچه طبق اخباری که پیرامون پروژه سیکاریو شنیده می شود، به رغم کارگردانی قابل قبول وی، به نظر می رسد کارگردان دیگری قرار است سازنده سومین بخش این سه گانه باشد و احتمال بازگشت امیلی بلانت نیز در دنباله سوم وجود دارد و این یعنی بازگشت به الگوی فیلم اول.
"سیکاریو، روز سرباز" به جز کارگردانی و بازی های خوب نقش های اصلی، از فیلمبرداری و به ویژه موسیقی متن جذابی برخوردار است که هر دو کمک فراوانی به افزایش حس تعلیق در صحنه های پر تحرک فیلم کرده اند؛ به ویژه موسیقی متن فیلم که اثر هیلدور گوانادوتیر آلمانی است و می توان او را در غیاب امیلی بلانت، تاثیرگذارترین زن در پروژه ای مانند "سیکاریو، روز سرباز" دانست!
"سیکاریو، روز سرباز" ورای جنبه تجاری خود به عنوان یک فیلم اکشن استاندارد هالیوودی، می تواند به عنوان یک اثر عامه پسند هم مطرح باشد که خوراک قصه خود را از دل اخبار و سیاستهای روز این کشور بیرون کشیده است. "سیکاریو، روز سرباز" ملغمه ای از دغدغه هایی است که بخشی از فضای سیاسی آن کشور قصد دارند مخاطبان جهانی آنها همیشه در ذهن داشته باشند. این ملغمه محتوای قصه فیلم را تشکیل می دهد. مسائلی مانند معضل مهاجران غیر قانونی به خصوص از مکزیک که طبق گفته دولتی ها در خود فیلم، حتی از قاچاق مواد مخدر نیز بیشتر آمریکا را تهدید می کند و به طور مشخص تر، معضل تروریستهای مسلمان که به طور مستقیم آمریکا و آمریکایی ها را تهدید می کنند و خشونتی که بخشی از بدنه حکومت دست به آن می زند و بخش دیگری از آن باید تاوان بدهد، از جمله دستمایه های شریدان و سولیما در ساختن دنیای دنباله سیکاریو است و انتهای فیلم هم خبر از آن می دهد که این قصه ادامه دارد. با این حال، دستمایه های سازندگان به دلیل قرار نگرفتن در چارچوب درست روایی که پیشتر عنوان شد، از سطح فراتر نرفته و برخی تا انتها نیز دنبال نمی شود و تماشاگر فیلم به هیچ وجه گول ظاهرسازی فیلم را نمی خورد و بنابراین "سیکاریو، روز سرباز" نمی تواند به هدفی که برایش طراحی شده برسد و بدل به فیلمی نا موفق می شود.

پرونده های ویژه سی نت از دوره های برگزاری جشنواره فیلم فجر

::  نقل مطالب و عکس های اختصاصی سی نت بدون ذکر منبع، نام نويسنده و نام عکاس ممنوع است  ::

صفحه اول  |  فیلم ها  |   هنرمندان   |   نقد و یادداشت  |  نويسنده ها   |  ویدئو  |  پرسش و پاسخ   |  درباره ما  |   تماس با ما  |   جدول فروش   |   تبلیغات

ماهنامه سینمایی «برش های کوتاه» (جدید)

::  سردبیر: احمد شاهوند  ::