صفحه اول - فیلم ها - نقد و یادداشت - ویدئو - هنرمندان - جدول فروش - نویسنده ها - جدول ارزشگذاری نویسندگان

پرسش و پاسخ   |  درباره ما   |   تماس با ما   |   تبلیغات  |   ماهنامه سینمایی «برش های کوتاه» (جدید)

انتخاب رنگ پس زمینه صفحه: 

پربیننده ترین نقدها و یادداشت ها

سی نت  >> اخبار و مطالب  >> مشاهده متن اخبار

نگاهی به سریال "خانه به دوش"

نمک و خلاقيت به ميزان لازم

:: 24 اردیبهشت 1390  12:13:06 PM  ::

فاطمه فریدن

سی نت: جذابيت لحظه هاي ماندگار در آثار رضا عطاران را مي توان به بهره گيري از روايت هاي ساده اي مرتبط دانست که ريشه در عمق جامعه دارند و بالطبع فضايي دلنشين را پديد ميآورند. به واقع موقعيت هاي انتخاب شده توسط عطاران معمولا از دل اجتماع سربرمي آورند و به همين دليل است که مي توانند تا مدت ها مخاطب را پاي تلويزيون نگه دارند. تجربه نشان داده است که اين سريال ها حتي پس از پخش مجدد از تلويزيون بازهم در جذب مخاطبان توفيق داشته اند.

داستان سريال "خانه به دوش" نيز همچون ساخته هاي ديگر اين کارگردان فاقد هر نوع پيچيدگي است و همراه با ماجراي يک خانواده پيش مي رود. آقا ماشا»الله (حميد لولايي) مدت ها پيش، از شراکت با دوست قديمي و درواقع باجناق خود (اصلان) منصرف شده است و حالا با يک وانت هندوانه روزگار مي گذراند; اصلان هم پس از مدت ها به نان و نوايي رسيده است و اکنون رقابت و حرف و حديث ها بين اين دو خانواده است که قصه را پيش مي برد. داستان اصلي در واقع موقعيت خاص و مبهمي را پيش روي تماشاگر نمي گذارد که موجب سردرگمي باشد; آقاماشا»الله و خانواده اش جز از آدم هاي معمولي و شناخته شده در همين جامعه هستند که با مشکلات موجود دست و پنجه نرم مي کنند. شبيه بودن اين شخصيت ها به اشخاص جامعه يکي ازدلايل نزديک شدن اکثر مخاطبان به داستان اين مجموعه بود که علاوه برايجاد لحظات سرگرم کننده، تحليلي برشرايط اجتماعي در لابه لاي روايت داشت. دراين سريال مخاطبان براي اولين بار با زاويه ديد متفاوتي از نگاه يک کارگردان روبه رو مي شدند که به موقعيت هاي مختلف خنده پيوند مي خورد; البته پخش چنين مجموعه اي در مناسبتي مثل ماه مبارک رمضان نيز بر گام هاي بعدي در روند سريال سازي بي تاثير نبود; پس از آن بود که طنز و کمدي در مهمترين مولفه هاي جذابيت براي ايام مناسبتي قرار گرفتند.

شکل گيري خنده در روايت هاي رضا عطاران وضعيتي فانتزي و يا دوراز ذهن ندارد و بر مبناي شمايل ساده شخصيت هاي جامعه اي ساخته شده است که درآن زندگي مي کنيم. همگون بودن شخصيت ها با اقشار مختلف جامعه که بخش اعظم آن را قشر متوسط رو به پايين تشکيل مي دادند، اين موقعيت را فراهم نمود تا سبکي برخاسته از نگاه اين کارگردان در تلويزيون شکل بگيرد; سبکي که بعدها در آثار ديگران تکرار نشد و نتوانست آن طور که بايد و شايد مخاطبان هميشگي تلويزيون و به ويژه مناسبت ها را به خود جلب نمايد.
از وجه ديگر با اين که معمولا در روايت هاي عطاران با تعدد شخصيت روبرو هستيم اما هرکدام از شخصيت ها جايگاه مشخصي دارند که به سرعت تعريف مشخصي به خود مي گيرند و از اين رو مخاطب در برابر آنان احساس بيگانگي نخواهد داشت. نکته مهم را مي توان در شيوه هاي بازيگري رضا عطاران جستجو کرد که گاه دردل شخصيت هاي خلق شده توسط وي تجلي يافته است; به واقع بازيگر بودن اين کارگردان بر ايفاي نقش بازيگران بي تاثير نبوده است. حميد لولايي درعمق اين شخصيت پردازي ها به بازيگري محبوب نزد عموم تبديل شد و توانايي هاي خود را بيش از پيش به نمايش گذاشت. تکيه کلام هايي که لولايي درحين بازي خود و گاهي مبتني بر فن بداهه به زبان مي آورد، تا اندازه اي قابل توجه بود که درآن زمان بخشي از مکالمه هاي مردم عادي را تحت تاثير قرار مي داد. لازم است به اين نکته اشاره نمايم که تعداد بسياري از بازيگران با وجود داشتن استعداد ذاتي در کار بازيگري، به واسطه هدايت مناسب کارگردان جايگاه خود را تثبيت نمودند که شيوه کارگرداني رضا عطاران را مي توان در اين حيطه قرار داد. عطاران با انتخاب هاي مناسب خود در واقع معرف برخي از استعدادهاي بازيگري در تلويزيون بود. نگارش روايتي ساده و انتخاب بازيگراني که جوهره طنز را در وجود خود به همراه دارند از ويژگي هاي بارز آثار رضا عطاران است; به تمام اين موارد مي توان خلق موقعيت هاي رئال و شبيه به زندگي عادي را افزود که خلاقيت بازيگران همواره در آن جاري است و همين نکته مي تواند مهمترين عامل براي ارتباط گرفتن با بيننده باشد.

رضا عطاران کارگردان خلاق و هوشمندي است که با ايجاد موقعيت هاي کميک و درعين حال پرمعنا درپي فراخواندن مخاطب به سمت اثر خويش است نه اين که با ترفندهاي پيچيده نگاه بيننده را به ناکجا آبادي ببرد که به هيچ وجه شباهتي به جامعه خود ندارد. موقعيت هاي ساده و دلچسب در مجموعه هايي که توسط عطاران کارگرداني شده است، سليقه کارگردان هاي ديگر و حتي بينندگان را نسبت به ساخت و تماشاي آثار نمايشي در تلويزيون تغيير داد; شايد همين سادگي در پرداخت روايت براي اولين بار موجب شد تا بيينده ارتباط تنگاتنگي با اين سريال برقرار نمايد و در ادامه به انتظار ساخته هاي بعدي از اين کارگردان بنشيند. اکنون به نظر مي رسد جاي ساخته هاي نمايشي از اين جنس در تلويزيون خالي است و بدون شک بينندگان کمبود کارگردان هايي مثل رضا عطاران را که واقعيت هاي تلخ اجتماعي را در قاب طنز قرار دادند، به خوبي حس می کنند.

پرونده های ویژه سی نت از دوره های برگزاری جشنواره فیلم فجر

::  نقل مطالب و عکس های اختصاصی سی نت بدون ذکر منبع، نام نويسنده و نام عکاس ممنوع است  ::

صفحه اول  |  فیلم ها  |   هنرمندان   |   نقد و یادداشت  |  نويسنده ها   |  ویدئو  |  پرسش و پاسخ   |  درباره ما  |   تماس با ما  |   جدول فروش   |   تبلیغات

ماهنامه سینمایی «برش های کوتاه» (جدید)

::  سردبیر: احمد شاهوند  ::