در انتظار یک معجزه / یادداشت بهنام غفاری برای فیلم های سه روز دوم جشنواره
::
18 بهمن 1392
8:06:24 PM ::
پوستر اصلی سی و دومین جشنواره فیلم فجر |
سی نت:
دوره عجیب و غم انگیزی است. نه به خاطر کیفیت فیلم ها. بلکه بیشتر از آن جهت که این دوره ای است که کیمیایی، توکلی، جیرانی، نعمت اله و تا حدودی پور احمد ضعیف ترین فیلم کارنامه خود را تا اینجا ساخته اند. ترسم از این است که به این لیست فیلمسازان دیگری نیز اضافه شوند. در حالی که سینمای جهان با بحران ایده مواجه است و دست فیلمسازان ما از آنها نیز تنگ تر است، چرا اینقدر تولیداتمان زیاد است؟ هنوز پاسخی نیافته ام.
50 قدم آخر دوپارگی و عدم انسجام ساختاری 50 قدم آخر به کنار. اینکه فیلمساز چرا ناگهان تصمیم می گیرد از عینیت و بیان واقعگرایانه حوادث به سکانس های ذهنی برسد و عملا راوی فیلم را عوض کند باز هم به کنار. از سکانس های عجیب و بیشتر خنده آور کنار رودخانه نیز بگذریم. مشکل اصلی فیلم حتی اگر ساختار یکدستی نیز داست، در عدم حل مسئله "زمان" در فیلم است. مخاطب برای باور اثرات دوران سپری شده بر روی شخصیت بابک حمیدیان و درک تجربه بزرگ زندگی او باید گذشت زمان و اثرات آن را بهتر حس کند. تمهید رایج آن در سینمای ما (و البته دیگر دم دستی و غیر خلاقانه) به هم ریختن زمان روایت است. مثلا می توانست تمام سکانس های مربوط به راضی کردن مهندس را به صورت فلاش بک و در لحظات تنهایی او نشان دهد تا تماشاگر بر اساس تطبیق ذهنی خود گذشت زمان و مراحل تغییر نظر او را باور کند. این گونه روایت خطی به خلاقیت بیشتری نیاز دارد و توالی ساده اتفاقات در زمان های مختلف و در نهایت تا پیری شخصیت اصلی ما را در ارتباط با تجربه بزرگ زندگی او و درک صحیح گذشت زمان در ذهنمان، مجاب نمی کند.
آرایش غلیظ آرایش غلیظ به خودی خود و جدا از نام سازنده اش فیلم روان و از جهاتی قابل توجه است ولی انتظارم از نعمت اله، آرایش غلیظ نیست. پس از موفقیت بی پولی با آن لحن همزمان کمدی و تلخش، آرایش غلیظ حداقل در لحن یکدست نیست. مشکل در شخصیت اصلی است. در میان جمع پنج نفره ای که همانند ژانر جاده ای به سفر می روند، دو شخصیت دکتر و برقی کاملا کاریکاتوری و معناباخته با لحنی درخشان و دوگانه وجود دارند که مرا به یاد کمدی های درخشانی چون لبوفسکی بزرگ برادران کوئن می اندازد. با شخصیت های طناز طباطبایی و حبیب رضایی که گویی از جهان بی پولی یا اسب حیوان.... آمده است نیز مشکلی ندارم ولی لحن حامد بهداد با وجود بازی نسبتا خوب او به نظرم فیلم را از این لحن دو گانه خارج و از یکدستی بیرون آورده است. لحن او به ضرر لحن کمیک جاری در فیلم و شخصیت پردازیش بیش از اندازه جدی است. در این لحن غیر سرخوشانه مثلا دیگر چگونگی فهمیدن ارتباط حبیب رضایی با استاد فاتحی توسط بهداد قابل پذیرش نیست. مسئله مهم دیگر آن است که به نظرم تماشاگر از فیلم جلوتر است و حوادث فیلم را می تواند به راحتی حدس بزند. انتهای این بازی مشخص است. اگر بهداد گوشیش را بر روی موبایل دختر دلیور می کند و یا اینکه به دوستش مجید می گوید هر وقت فهمیدی کتک خوردنت کار آدمهای فاتحی بوده بدان من لویت داده ام، می توان به راحتی حدس زد که به زودی فیلمساز از این تمهیدات استفاده خواهد کرد. با همه این ها آرایش غلیظ در جزئیات کم ندارد ولی انتظارمان چیز دیگری بود.
مهمان داریم برایم این عذاب آور ترین فیلم جشنواره تا به اینجا بود. صحنه های ذهنی و خواب گونه حضور فرزندان در خانه به جای آنکه نقطه عطف فیلم باشد و رنگ و بوی آن را تغییر دهد، پاشنه آشیل کل فیلم شده است. نمی دانم عسگرپور چگونه خیال کرده است با نشان دادن مکرر مهربانی های خواهر و لبخندهای گاه و بی گاه دو قلوها، آوردن عسل و ترشی از زیرزمین و خوردن آب گوشت حسرت عدم حضور آنها را احساس کرده و به معنای بزرگتر رنج و صبر خانواده شهدا می رسیم!
خواب زده ها کیفیت نهایی فیلم جیرانی بیش ار آنکه ناشی از فیلمنامه پا در هوای آن باشد از اجرای بی حوصله و در عین حال تعجب بر انگیز جیرانی ناشی می شود. معلوم نیست جیرانی چرا لحنی را برای فیلمش انتخاب کرده است و همانند "چه خوبه که برگشتی" گریم های عجیب و غریب را جایگزین لحن سرخوشانه مورد نیاز فیلم کرده است. شاید این نتیجه مشکلات فیلم قبلی اوست که چنین فیلم بی روح، خنثی و رقت انگیزی را ساخته است.
تمشک سوژه و مضمون تمشک بسیار جالب و قابل تحسین است. زنی به تازگی بیوه شده و فرزند دو زوج دیگر را در رحم دارد و حالا با تصادف دو زوج که نتیجه آن مرگ یکی و فراموشی دیگری است به مشکل خورده است. چنین ایده درخشانی قاعدتا باید نتیجه اش فیلم عمیق و به یادماندنی گردد. ولی سالور چنین ایده ای را بسیار بی ربط گسترش می دهد. به خودی خود فیلمساز زمان اندکی را برای گسترش مضمون درخشانش در اختیار دارد. بعد این زمان را صرف گذشته زن و ورود برادر شوهر او می کند. حالا چون دیگر وقت ندارد مسئله فراموشی مرد را به سرعت حل می کند و به همین ترتیب مسیر داستانی را از ایده اولیه دور و دورتر می کند. در پایان نیز مجبور است به گونه ای فیلم را ببند و چه چیز دم دستی تر از تولد! در سینمای ما هر گاه در کنار مرگ به بارداری زن اشاره شد، می توان پایان فیلم را حدس زد.
کلاشینکف کلاشینکف به طرز عجیبی فیلم قابل تحمل و حتی روان و بی لکنتی از آب آمده است. قصه اش را اگر چه پر از شعارهای اجتماعی تند و تیز است تا انتها یکدست تعریف می کند. هر چند نقش طنازی های عطاران و صحنه های خشونت بار خوب در آمده فیلم در حفظ ضرب آهنگ فیلم قابل توجه است. کلاشینکف شاید سلیقه بسیاری نباشد ولی حداقل اعصابت را خورد نمی کند. شعارها و شخصیت های پرداخت نشده اش آزارت نمی دهد. کاری نداری به اینکه چرا ساعد سهیلی پس از هر بار کتک خوردن شدید، به سرعت ظاهر سالم و تمیزی دارد. در آخر در سالی که به نظر کیمیایی شبیه خودش نیست، سهیلی مولفه های آثار او و به ویژه سربازهای جمعه اش را به یادمان می اندازد.
منبع:
سی نت
8447
-
احمد شاهوند
................................................
دیگر اخبار مربوط به
سی و دومین جشنواره فیلم فجر
(361
خبر):
361 -
گاف عجیب و غریب هیات داوران جشنواره فیلم فجر در اعلام نام یک کاندیدا!/ نعیمه نظام دوست به جای شهین تسلیمی کاندیدا شد!
360 -
بخش تجلی اراده ملی فیلم فجر برگزیدگانش را شناخت/ 7 جایزه برای «شیار 143»
359 -
چرا «رستاخیز» در جشنوارهی فجر شهرستانها به نمایش درنیامد؟
358 -
نام هایی که چیزی برای عرضه نداشتند! / یادداشت نیما بهدادی مهر برای جشنواره سی و دوم فیلم فجر
357 -
ریز انتخاب نویسندگان و منتقدان سی نت برای بهترین های جشنواره سی و دوم فیلم فجر
356 -
"خانه پدری"، کیانوش عیاری، نوید محمدزاده، مریلا زارعی و ... / بهترین های جشنواره سی و دوم فیلم فجر به انتخاب نویسندگان و منتقدان سی نت معرفی شدند + لیست بهترین ها به انتخاب کاربران سایت
355 -
حاتمیکیا: در این ایام به شدت به مباحث فیلم «چ» احتیاج داریم
354 -
تجربه ی لذت ناب سینما / یادداشت خواندنی کاربر سی نت برای "ماهی و گربه"
353 -
رقابت نزدیک سه فیلم / اعلام کاندیداهای بهترین های جشنواره سی و دوم به انتخاب نویسندگان و منتقدان سی نت / کاربران هم بهترین های جشنواره را انتخاب کنند
352 -
این فیلم ها رو به کی نشون می دین؟ / یادداشت محمد هاشمی برای چند فیلم جشنواره فجر
>>
همه اخبار سی و دومین جشنواره فیلم فجر
|