«آدمی، مخفی است در زیرِ زبان»! / یادداشت مهدی تیموری برای فیلم «پرویز» به عنوان هشتمین فیلم برتر دهه نود سینمای ایران
::
18 مرداد 1399
11:06:54 AM ::
«پرویز» ساخته مجید برزگر، هشتمین فیلم برتر دهه نود سینمای ایران به انتخاب 55 نویسنده و منتقد در ماهنامه سینمایی «برش های کوتاه» |
سی نت:
دومین شماره ماهنامه سینمایی «برش های کوتاه» ویژه نامه بهترین فیلم های دهه نود سینمای ایران به سردبیری احمد شاهوند منتشر شد.
به گزارش «سینما شبکه» (سی نت) پنجاه و پنج نویسنده و منتقد بهترین فیلم های اکران شده در دهه نود سینمای ایران را انتخاب کردند. یادداشتی که در ادامه می آید برای فیلم «پرویز» ساخته مجید برزگر به عنوان فیلم رتبه هشتم بهترین های دهه نود نوشته شده است.
***
مهدی تیموری - میل دارم در همین ابتدای یادداشت از گزاره ای صریح و شفاف بهره جویم، اینکه: «مجید برزگر فیلمساز محبوب من است»؛ از ساخت «فصل باران های موسمی»، «یک شهروند کاملا معمولی» تا «پرویز» و «ابر بارانش گرفته» و تهیه کنندگی آثاری بسان «دشمنان» (علی درخشنده). و اکنون هشت سال و اندی گذشته؛ از ساخت یکی از مهم ترین، پرجزئیات ترین و روانشناختانه ترین فیلم های پس از انقلاب سینمای ایران به کارگردانی فیلمسازی که معنای تام و تمام «گزیده کاری» در سینمای این مرز و بوم است. تردیدی نیست که «پرویز» نقش و جایگاهی مهم در تاریخ سینمای ایران دارد. اثری بغایت سهل و ممتنع که با استفاده دقیق و اندازه از «جزئیات» و با «پرداخت کافی» -ایده تا اجرا- پُر کننده جای خالی همان چیز/چیزهایی است که شمار بسیاری از آثار فست فودیِ این سال ها از فقدان آن رنج می برند: «پرداخت». برزگر با فیلم «پرویز» در قالب و جهانی کوچک دست به خلق و کاری بزرگ زده که همانا «تحلیل روانشناختی» کاراکتر اصلی قصهاش به معنای دقیق کلمه در قامت و گرامر «سینما» است که به خوبی هم از پس آن برآمده است. «پرویز» (زندهنام لوون هفتوان) نیم قرن از زندگی اش را سپری کرده و همچنان سنگینی «سلطه پدر» بر زندگی اش سایه افکنده؛ گویی او در این پنجاه سال حمال «عقده ادیپ» بوده و تا به امروز صرفا شمایلی نمادین از مردی آرام و متفکر از خویش در اذهان سایرین ساخته اما پشت نقابِ این ظاهرا «قهرمان آرام و سر به راه»، کشمکش ها، ضدیت ها و «سایه» به مثابه نیروی اصلی پرسونا خوابیده که بعضا ارجاعی طعنه وارانه به «ثنویت متضاد» (یونگ) دارد اما اصل ماجرا «کودکی» حقیقی است و میل به شیطنت های کودکانه پشت آن هیبت و جثه عظیم که سالیان درازی «منکوب» شده و طعم تلخِ «قلع و قمع» به زبانش شیرین آمده که حاصل آن کنتراست درجه یک میان فیزیک و شمایل خاص قهرمان قصه و خوی و خصلت - اکتسابی - تحمیلی و نه ذاتی- اوست. به یاد دارم که «مارتین اسکورسیزی» با توضیحی کوتاه در مورد «گاو خشمگین» گفته بود:«این فیلم درباره بوکس نیست درباره خشونت است که خارج از رینگ در اتاق کار یا اتاق خواب جاری است!» و اما مجید برزگر هم در به تصویر کشیدن «اضمحلال پرویز» و خشونتِ او در فیلمش به چنین فرمی رسیده؛ «پرویز» روایتگر «خشونت» -حاصل شده از سرکوب و خفقان- است که با تاکید بر استفاده از جزئیاتی دقیق و موشکافانه از «روابط» و «پیش داستان» شخصیت اصلی و سایر کاراکترهای فرعی - از پدر به مثابه «حاکم» و کنترل گر گرفته تا سایرین- به روایتی هنرمندانه دست پیدا کرده که یقینا برآمده از یک زیست هنرمندانه است و دست آخر همان خشونت را به عریان ترین شکل ممکن بر سر همان هایی آوار می کند که با اعمال، افکار و گفتارشان به نوعی به طرد خلقیاتِ ترد پرویزِ قصه جامه عمل پوشاندند. از آنجایی که تیتر این یادداشت ارجاع مستقیمی به حکایت «امتحان پادشاه به آن دو غلام کی نو خریده بود» در دفتر دوم «مثنوی معنوی» اثر «مولوی» دارد، آن را با یکی از مصرع های درجه یک و بی نظیر «اوجینو مونتاله» -شاعر نامدار ایتالیایی- به پایان میبرم که انطباق ظریفی دارد با فیلم کالت و منسجم مجید برزگر که شخصیت اصلی اش به مانند همان کتلت ابتدای فیلم «سوخته» است؛ ولیکن «وحشت» دقیقا جایی است که فیلمساز به ما یادآوری می کند که طوفان حاصل از این انسانِ سوخته آرام آرام همه چیز را در نعره ژرف و درونی خویش غرق می کند: «به هنگامی که طوفان همه چیز را غوطه ور می سازد»!
منبع:
ماهنامه «برش های کوتاه»
3354
-
احمد شاهوند
...............................................
اثر مرتبط:
پرویز
-
Parviz
>>
مشاهده اطلاعات کامل
................................................
دیگر اخبار مربوط به
ماهنامه «برش های کوتاه»
(20
خبر):
20 -
«تی تی» فیلم منتخب نویسندگان و منتقدان ماهنامه «برش های کوتاه» / شماره هفتم ماهنامه «برش های کوتاه» ویژه جشنواره سی و نهم فیلم فجر منتشر شد
19 -
اقتدار یک تیم موفق / اصغر فرهادی و بازیگرانش در جمع بهترین بهترین های دهه نود سینمای ایران به انتخاب شصت نویسنده و منتقد / ویژه نامه "بهترین های سینمای ایران در دهه نود" ماهنامه «برش های کوتاه» در صد صفحه منتشر شد
18 -
لیلا حاتمی، ترانه علیدوستی و فاطمه معتمدآریا، بهترین بازیگران زن دهه نود سینمای ایران / به انتخاب بیش از پنجاه نویسنده و منتقد ماهنامه «برش های کوتاه»
17 -
بهترین بازیگران مرد دهه نود سینمای ایران معرفی شدند / به انتخاب پنجاه نویسنده و منتقد ماهنامه «برش های کوتاه»
16 -
اصغر فرهادی، بهترین کارگردان دهه نود سینمای ایران شد / به انتخاب پنجاه و سه نویسنده و منتقد ماهنامه سینمایی «برش های کوتاه»
15 -
بهترین کارگردانان دهه نود سینمای ایران به انتخاب 53 نویسنده و منتقد معرفی شدند / در سومین شماره ماهنامه سینمایی «برش های کوتاه» به سردبیری احمد شاهوند
14 -
لذت بازی ... / سرمقاله احمد شاهوند برای انتشار پرونده ویژه بهترین فیلم های دهه نود سینمای ایران در ماهنامه سینمایی «برش های کوتاه»
13 -
شکوه یک جدایی / یادداشت سیدرضا صائمی برای فیلم «جدایی نادر از سیمین» به عنوان بهترین فیلم دهه نود سینمای ایران
12 -
پرهيز از رويا پردازی / یادداشت عزیزالله حاجی مشهدی برای فیلم «خانه پدری» به عنوان دومین فیلم برتر دهه نود سینمای ایران
11 -
در ستایش پوستاندازی / یادداشت مجتبی اردشیری برای فیلم «ابد و یک روز» به عنوان سومین فیلم برتر دهه نود سینمای ایران
10 -
فیلم گنگستری مدرن / یادداشت سیدآریا قریشی برای فیلم «مغزهای کوچک زنگ زده» به عنوان چهارمین فیلم برتر دهه نود سینمای ایران
9 -
مرز اخلاق و انسانیت / یادداشت علی نعیمی برای فیلم «فروشنده» به عنوان پنجمین فیلم برتر دهه نود سینمای ایران
8 -
اندک اندک به یادم بیاور... / یادداشت نزهت بادی برای فیلم «در دنیای تو ساعت چند است؟» به عنوان ششمین فیلم برتر دهه نود سینمای ایران
7 -
روایت یک جنایت / یادداشت سیدحواد صفوی برای فیلم «ماهی و گربه» به عنوان هفتمین فیلم برتر دهه نود سینمای ایران
6 -
«آدمی، مخفی است در زیرِ زبان»! / یادداشت مهدی تیموری برای فیلم «پرویز» به عنوان هشتمین فیلم برتر دهه نود سینمای ایران
5 -
تنگنا / یادداشت مازیار معاونی برای فیلم «سرخپوست» به عنوان نهمین فیلم برتر دهه نود سینمای ایران
4 -
زیر پوست شهر / یایدداشت فرهاد خالدی نیک برای فیلم «قصه ها» به عنوان دهمین فیلم برتر دهه نود سینمای ایران
3 -
این چند فیلم ... / یادداشت شبیر نعلبندیان برای فیلم های رده یازدهم تا بیست و پنجم بهترین های دهه نود سینمای ایران
2 -
»جدایی نادر از سیمین» بهترین فیلم دهه نود سینمای ایران / در دومین شماره ماهنامه «برش های کوتاه» و به انتخاب 55 نویسنده و منتقد
1 -
«برش های کوتاه» به جمع ماهنامه های سینمایی پیوست / اولین شماره منتشر شد: ویژه سی و هشتمین جشنواره فیلم فجر
|